Wycena efektów prac badawczo-rozwojowych na potrzeby komercjalizacji
Wielu przedsiębiorców prowadzi prace badawczo-rozwojowe (B+R). Polega to na działalności twórczej, która obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe realizowane w celu zwiększenia poziomu wiedzy. Prace muszą być ciągłe i systematyczne, a także odpowiednio zaplanowane. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą tworzyć nowe, ulepszone produkty i usługi, rozwijać technologie, tworzyć nowe oprogramowania czy prototypy. Sprawdź, jak wygląda wycena aktywów technologicznych i prac badawczo-rozwojowych na potrzeby komercjalizacji.
Metody wyceny prac badawczo-rozwojowych
Wycena to proces określania wartości określonych efektów prac B+R. Są to wartości niematerialne, dlatego najczęściej stosuje się dwie metody wyceny prac badawczo-rozwojowych – Kapitalizacji Opłat Licencyjnych (ang. Relief From Royalty Method) oraz Metodę Kosztów Odtworzeniowych (ang. Replacement Cost Method). Pierwsza z nich bazuje na określeniu wartości prac B+R w oparciu o rynkowy poziom opłaty licencyjnej, którą właściciel zapłaciłby za korzystanie z danego aktywa. Z kolei wykorzystanie Metody Kosztów Odtworzeniowych polega na oszacowaniu wartości aktywa, jako suma kosztów niezbędnych do odtworzenia działalności operacyjnej, przy wykorzystaniu takiej samej technologii i materiałów.
Dobór odpowiedniej metody jest zależny od celu wyceny i jego przedmiotu. To specjalista z doświadczeniem podejmuje decyzje czy metody kosztowe, rynkowe, dochodowe, oparte na analizie drzewa decyzyjnego czy oparte na opcjach realnych będą najlepszym rozwiązaniem. Dzięki kompleksowej analizie określanie kosztów badań dla komercjalizacji jest możliwe z odpowiednią dokładnością. Można uzyskać konkretne wartości aktywów niematerialnych, które są istotnymi czynnikami tworzącymi część wartości przedsiębiorstwa. Warto pamiętać, że każda firma poniosła koszty zakończonych prac rozwojowych, które mogą być zaliczone do wartości niematerialnych jeżeli zostały rzetelnie wycenione, a produkt lub technologia ściśle określone.
Określanie kosztów badań dla komercjalizacji
Wartość aktywów technologicznych jest uzależniona od kwestii, które można podzielić ze względu na potencjał wykorzystania oraz możliwość wykorzystania aktywów do tworzenia wartości przedsiębiorstwa. Wartość aktywów technologicznych określa wiele czynników. Należą do nich głównie:
• wiek technologii,
• konsekwencje wykorzystywania,
• możliwości wykorzystywania,
• potencjał w postaci opcji ekspansji,
• potwierdzona użyteczność,
• rentowność,
• wydatki na dalszy rozwój,
• wydatki na komercjalizację,
• udział w rynku,
• podatność na naśladownictwo,
• sposoby komercjalizacji,
• potencjał rynkowy,
• konkurencja,
• postrzegany popyt.
Ścieżki komercjalizacji
Mianem komercjalizacji określa się działania, które obejmują transfer technologii przynoszących korzyści finansowe dla przedsiębiorcy. W Polsce można wyróżnić dwie podstawowe ścieżki komercjalizacji:
– bezpośrednią – sprzedaż praw do wyników prac naukowo-badawczych, rozwojowych i know-how (umowa o przeniesienie praw) lub oddanie do użytku na podstawie umowy licencyjnej, umowy najmu lub umowy dzierżawy.
– pośrednią – nabywanie udziałów lub akcji w spółkach, by wdrożyć wyniki prac B+R w przedsiębiorstwie.
Wybór odpowiedniej ścieżki komercjalizacji jest zależy od wielu czynników, między innymi od wielkości i złożoności organizacji, funkcjonowania CTT czy poziomu ryzyka związanego z komercjalizacją danej technologii. Wycena rozwoju badań pozwala realnie ocenić wartość całego przedsiębiorstwa. W przypadku tradycyjnej rachunkowości nie można uzyskać dokładnych i realnych danych dotyczących aktywów niematerialnych. Wycena badawcza patentów i wartości niematerialnych jest niezbędna do uzyskania komercyjnego sukcesu. Specjaliści często łączą ze sobą kilka różnych metod, dzięki czemu klient otrzymuje kompleksowy raport, stworzony z precyzją, dokładnością i skrupulatnością.
Źródła:
https://www.gov.pl/attachment/99f6d5e1-edba-4672-a78e-27dbd721572b
https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0023/49064/Komercjalizacja-BR-dla-praktykow-2016.pdf
