Oszacowania udziału dochodu z praw własności intelektualnej na potrzeby IP BOX

Zgodnie z prawem podatkowym dotyczącym podatku dochodowego w zakresie dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (IP BOX) wysokość dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej „IP”) ustala się jako iloczyn:
  • dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i
  • wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru wskazanego w art. 24d ust. 7 ustawy o CIT.
Należy zaznaczyć, że ustawodawca jednoznacznie wskazał, które prawa własności intelektualnej można uznać za kwalifikowane w ramach IP BOX, a ich lista obejmuje:
  • patent,
  • prawo ochronne na wzór użytkowy,
  • prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
  • prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
  • dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
  • wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2018 r. poz. 432),
  • autorskie prawo do programu komputerowego.
Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP niezbędne jest określenie związanych z IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się̨ do powstania tego przychodu.

W najprostszym wariancie dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają̨ sumę̨ przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP.

W myśl art. 24d ust. 9 ustawy o CIT (odpowiednio art. 30ca ust. 9 ustawy o PIT) w sytuacji, gdy podatnik nie jest w stanie ustalić dochodu, który przypada na poszczególne kwalifikowane IP, wówczas ma możliwość dokonać obliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych IP dla tego samego rodzaju produktu lub usługi lub dla tej samej grupy produktów lub usług, w których zostało wykorzystane kwalifikowane IP.

Co ważne, dochodem z kwalifikowanego IP zgodnie z art. 24d ust. 7 ustawy o CIT i art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT, jest osiągnięty przez podatnika w ciągu roku podatkowego dochód:
  • z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych, dotyczących kwalifikowanego IP,
  • ze sprzedaży kwalifikowanego IP,
  • z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
  • z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Ze wskazanych powyżej dochodów z kwalifikowanego IP najtrudniejszym do oszacowania jest dochód z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi.

Należy podkreślić fakt, że odesłanie w przepisach dotyczących ulgi IP BOX do odpowiedniego stosowania przepisów o cenach transferowych nie dotyczy ustalenia cen produktów, a wyłącznie dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie produktu.

Zatem to dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej zawarty w cenie danego produktu powinien być ustalany na podstawie ceny rynkowej (zgodnie z przepisami art. 23o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Oznacza to, że nawet w przypadkach, gdy zarówno wytworzenie danego IP, jak i produkcja produktów powstałych z wykorzystaniem tych IP ma miejsce w tym samym podmiocie, to dochód z zastosowania tych IP uwzględnionych w cenie produktu należy określić tak, jakby to miało miejsce w przypadku podmiotów niepowiązanych. W tym celu podmiot chcący skorzystać z preferencyjnego opodatkowania jest zobowiązany do zastosowania - w celu obliczenia tego dochodu - jednej z metod weryfikacji cen transferowych.

Zasady cen transferowych powinny być stosowane do ustalania pozostałych kategorii dochodu z kwalifikowanego IP, w przypadku, gdy dochód ten wynika z transakcji z podmiotami powiązanymi, tj. dochodu z opłat lub należności wynikających z umów licencyjnych (zawartych z podmiotami powiązanymi), dotyczących kwalifikowanego IP, oraz dochodu ze sprzedaży kwalifikowanego IP do podmiotów powiązanych. Powyższe wynika z ogólnych zasad dotyczących ustalania cen transferowych w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Podsumowując można stwierdzić, że przy ustalaniu dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej uwzględnionych w cenie sprzedaży produktu znajdują zastosowanie przepisy o cenach transferowych, tj. art. 23o i art. 23p ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji dochodem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej jest ta część dochodu uzyskana ze sprzedaży danego produktu, która jest bezpośrednio związana z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej uwzględnionym w cenie produktu, ustalona w oparciu o jedną z metod wymienionych w art. 23p ww. ustawy.

Przygotowując analizę cen transferowych, będąca elementem lokalnej dokumentacji cen transferowych zgodnie z art. 11q ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 23zc ust. 1 ustawy o PIT oraz przepisami wykonawczymi, należy:
  • w pierwszej kolejności dokonać wyboru właściwej metody weryfikacji cen transferowych zgodnie z art. 11d ust. 1-3 ustawy o CIT oraz art. 23p ust. 1-3 ustawy o PIT,
  • zweryfikować możliwość przygotowania analizy porównawczej zgodnie z art. 11q ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o ustawy o CIT i art. 23zc ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o PIT.
Najczęściej sporządzenie analizy porównawczej dla IP nie jest możliwe, gdyż dane dotyczące transakcji porównywalnych dla rynku polskiego nie są dostępne. Z tego powodu zgodnie z art. 11q ust. 1 pkt 3 lit. b ustawy o CIT i art. 23zc ust.1 pkt 3 lit. b ustawy o PIT przygotowuje się analizę wykazującą zgodność warunków, na jakich została zawarta transakcja kontrolowana, z warunkami jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, zwanej dalej „Analizą zgodności”.

Analiza zgodności opracowywana przez VOLANTE na potrzeby oszacowania udziału w dochodzie z produktów bądź usług kwalifikowanych praw własności intelektualnej (zgodnie z §2 pkt 3 lit. d rozporządzenia TPD CIT oraz §2 pkt 3 lit. d rozporządzenia TPD PIT) zawiera:
  • uzasadnienie wyboru zastosowanej metody,
  • opis źródeł danych wykorzystanych do oszacowania,
  • opis oraz uzasadnienie założeń przyjętych do oszacowania, w szczególności założeń do wskaźników stosowanych w wycenie oraz opis sposobu kalkulacji tych wskaźników,
  • opis wykorzystanych danych porównawczych,
  • analizę̨ wrażliwości wskazującą wpływ zmian głównych założeń na wynik oszacowania wraz z obliczeniem przedziału międzykwartylowego
  • uzasadnienie przyjętego udziału