Oprogramowanie komputerowe – jakie są podstawowe rodzaje licencji?

Licencja oprogramowania to umowa pomiędzy autorem lub wydawcą, a osobą używającą danego systemu, której przedmiotem jest prawo do korzystania z oprogramowania. Określa ona warunki, na jakich użytkownik ma prawo do korzystania z danego programu komputerowego, w tym zasady odpłatności, jednocześnie definiując prawa własnościowe. Umowa taka powinna uwzględniać pola eksploatacji – podstawowymi są zakres, miejsce i czas używania produktu cyfrowego, jednak nie są to jedyne regulowane obszary – strony mają pewną dowolność w kształtowaniu jej treści. Jakie są typy i rodzaje licencji oprogramowania? Które z nich cieszą się największą popularnością?

Podstawowe typy licencji programów komputerowych

Rodzaje licencji oprogramowania komputerowego można podzielić na kilka kategorii. Jednym z kryteriów jest to, kto i gdzie może korzystać z zakupionego software’a – można na niej wyróżnić licencję jednostkową (one-site licence), grupową (site licence) oraz licencję na obszar. Pierwsza z nich uprawnia użytkownika do zainstalowania programu tylko na jednym stanowisku komputerowym. Nie ma on prawa do rozpowszechniania oprogramowania, jednak dopuszcza się tworzenie kopii zapasowej. Dedykowana jest przede wszystkim indywidualnym użytkownikom. Site licence umożliwia korzystanie z programu większej ilości osób pracujących na różnych stanowiskach, przez co zwykle stosowana jest w instytucjach czy szkołach. Licencja na obszar natomiast uprawnia użytkownika do sporządzenia określonej ilości kopii oprogramowania zakupionego na własny użytek.

Licencje na oprogramowanie sprzedawane są w dwóch podstawowych postaciach. OEM to programy, których kupno następuje wraz z kupnem sprzętu komputerowego. Jest przypisany do konkretnego komputera, przez co jego wymiana wiąże się z koniecznością ponownego zakupu. Programy BOX natomiast można przenosić na kolejne komputery, jednak korzystanie z każdego z nich musi być ograniczone do jednego urządzenia.

Najpopularniejsze licencje oprogramowania

Wyróżniając najpopularniejsze typy licencji oprogramowania należy wspomnieć o licencjach freeware, shareware oraz adware. Pierwsza z nich pozwala na darmowe korzystanie z produktu oraz jego rozpowszechnianie. Nie można jednak dokonywać w nim żadnych zmian ani sprzedawać dla zysku, gdyż prawa autorskie nadal należą do twórcy. Status freeware dotyczy jednak jedynie indywidualnych użytkowników – firmy zwykle muszą uiścić opłatę licencyjną. Shareware pozwala na bezpłatne używanie programu na z góry określony okres próbny. Pozwala on na przetestowanie produktu i podjęcie na tej podstawie decyzji. Licencja adware natomiast umożliwia darmowe korzystanie z oprogramowania, jednak warunkiem braku opłat jest zezwolenie na reklamy. Inne rodzaje licencji programów komputerowych, które możemy spotkać to między innymi demo, która cechuje się bezpłatnym używaniem produktu. Posiada on jednak tylko niektóre funkcje oraz ograniczenie czasowe. Beta jest typem oprogramowania będącym w znacznej mierze ukończonym prototypem, jednak nie pozbawionym błędów.

Licencja na program komputerowy stanowi wartość niematerialną i prawną. Ze względu na niematerialny charakter pojawiają się jednak problemy z jej wyceną, a przecież również trzeba uwzględnić ją w kosztach podatkowych. Dodatkowo, bardzo istotne jest stosowanie odpowiednich metod, dlatego też wzorujemy się na najbardziej rozwiniętych rynkach, takich jak Constructive Cost Model II. Jako firma posiadamy duże doświadczenie w zakresie wycen oprogramowania, dzięki czemu jako klient masz gwarancję najwyższej jakości usług.