Jak przygotować firmę do wyceny w kontekście planowanej sprzedaży?
Wycena wartości firmy pozwala uzyskać odpowiedź na pytanie, ile dany podmiot jest rzeczywiście warty i jakiej kwoty można spodziewać się, decydując się na jego sprzedaż. Aby uzyskane dane były wiarygodne, należy przeprowadzić ją zgodnie z określonymi standardami i dobrać właściwe metody pracy, dlatego warto skorzystać w tym zakresie z pomocy profesjonalistów. Przedstawiamy, jak odpowiednio przygotować swoją firmę do wyceny przeprowadzanej w celu jej sprzedaży.
Dlaczego rzetelna wycena jest kluczowa w procesie sprzedaży?
Okoliczności, w których przedsiębiorcy decydują się na wycenę firmy, mogą znacząco różnić się między sobą, lecz najczęściej jest ona konieczna w przypadku chęci sprzedaży przedsiębiorstwa lub udziałów w nim. Jej przeprowadzenie umożliwia uzyskanie wiarygodnych danych na temat tego, ile rzeczywiście jest warty dany podmiot. Do wykonania wyceny konieczne jest dobranie odpowiedniej metody, uwzględnienie okoliczności rynkowych, a także praca na możliwych do potwierdzenia danych.
Niewłaściwie przeprowadzona wycena może powodować komplikacje na różnych etapach procesu sprzedaży podmiotu. Przede wszystkim mogą dotyczyć one dużych rozbieżności między oczekiwaną kwotą przez sprzedającego a ofertami potencjalnych kupujących. Dzięki uzyskanym w procesie wyceny danym uzyskuje się informacje na temat tego, jaka kwota jest realna do osiągnięcia w transakcji. Nierzetelna wycena może powodować zarówno niedoszacowanie wartości, jak też przeszacowanie, które spowoduje, że o sprzedaż na satysfakcjonujących warunkach będzie znacznie trudniej. Do problemu takiego dochodzi często, gdy wyceny dokonuje sam sprzedający, ponieważ zawyża on kwotę np. ze względu na wartość sentymentalną i emocjonalną.
Nierzetelna wycena może również zostać podważona przez organy państwowe, jeśli przykładowo transakcja odbywała się pomiędzy podmiotami powiązanymi. Komplikacje mogą pojawić się np. w rozliczeniach z Urzędem Skarbowym. Problemy w takiej sytuacji zdarzają się także w przypadku ewentualnych konfliktów pomiędzy nowymi właścicielami przedsiębiorstwa a zbywającymi i nie rzadko znajdują swój finał znajdują na drodze sądowej. Wtedy często dokonywana jest wycena wsteczna przez biegłych sądowych.
Audyt dokumentacji finansowej i analiza kondycji przedsiębiorstwa
Niezależnie od tego, czy planowana jest sprzedaż firmy, czy też sprzedaż udziałów w spółce, jedną z części wyceny jest szeroko pojęta analiza przedsiębiorstwa. Przeprowadza się analizę sytuacji wyjściowej, sytuacji finansowej, czy potencjalnych czynników wzrostu. Konieczne może być również uwzględnienie istotnych czynników niematerialnych – znaków towarowych, czy patentów. W związku z tym podmiot dokonujący wyceny powinien mieć jak najszerszy dostęp do dokumentacji firmowej. Należy pamiętać o tym, decydując się na współpracę z zewnętrznym doradcą. Konieczny będzie wgląd w historyczne dokumenty finansowe, w szczególności sprawozdania finansowe, zestawienia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, zestawienia obrotów i sald, szczegółowe informacje o kredytach i pożyczkach zaciągniętych przez przedsiębiorstwo, a także prognoz rozwoju działalności. Zgromadzenie i udostępnienie przeprowadzającemu wycenę wymienionych dokumentów usprawni i przyspieszy cały proces. Jednym z czynników utrudniających wykonanie wyceny jest właśnie konieczność oczekiwania na poszczególne dokumenty, czy brak dostępu do osób decyzyjnych, które mogłyby w danym momencie udostępnić niezbędne informacje. Decydując się na współpracę z Volante, masz pewność, że nasi eksperci poinformują Cię, jaka dokumentacja będzie potrzebna i co należy przygotować przed rozpoczęciem prac.
Przegląd procesów wewnętrznych i struktury organizacyjnej
Warto również pamiętać o pozornie tak banalnej kwestii jak to, że im lepiej uporządkowana struktura organizacyjna firmy, tym sprawniej przebiegnie jej przejęcie. Będzie to też wiązać się z mniejszym ryzykiem dla inwestora. Powszechnym problemem, który można napotkać w trakcie zmiany właściciela firmy, jest odpływ kluczowych dla przedsiębiorstwa pracowników, a także konieczność znalezienia szybkiego zastępstwa z uwzględnieniem niezbędnych kompetencji. W związku z tym warto dokonać przeglądu procesów wewnętrznych i struktury organizacyjnej firmy przed sprzedażą. Ważne, aby wdrożyć jasny podział uprawnień i odpowiedzialności, dzięki któremu przedsiębiorstwo będzie w stanie funkcjonować bez dotychczasowego właściciela. Potencjalny kupujący może obawiać się przystąpienia do transakcji obarczonej ryzykiem upadku wynikającego z samego faktu braku dotychczasowej kadry zarządzającej. Zachęcamy do poszerzania swojej wiedzy na ten temat. Dowiedz się więcej o Volante, a także świadczonych przez nas usługach.
Ocena ryzyk i perspektyw rozwoju
Rzetelna wycena wartości firmy musi również uwzględniać ocenę ewentualnego ryzyka, a także perspektyw rozwoju firmy. Czynniki te z pewnością będą analizowane także przez kandydatów do kupna przedsiębiorstwa. Pod uwagę brane jest otoczenie rynkowe firmy, czy jej pozycja rynkowa. Dobrą praktyką jest jak najlepsze przedstawienie rzeczywistej sytuacji, bez ukrywania jakichkolwiek danych. Możesz mieć bowiem pewność, że kupujący sam je odkryje, jeśli będzie to podmiot działający w danej branży. Inwestorzy spoza niej będą z kolei chcieli jak najlepiej poznać wszelkie specyficzne okoliczności, aby uniknąć wszelkiego ryzyka związanego z brakiem wiedzy i danych. Warto w związku z tym dostarczyć drugiej stronie transakcji informacji na temat najważniejszych przewag konkurencyjnych, a także opisać możliwości rozwoju, na jakich należy skupić się w najbliższej przyszłości po przejęciu biznesu.
Przygotowanie dokumentacji dla potencjalnych nabywców
Jeśli skorzystasz z usług firmy zewnętrznej, np. posiadającej bogate doświadczenie w wycenach firmy Volante, specjaliści przygotują dla Twojego przedsiębiorstwa dokumentację transakcyjną, która będzie udostępniana potencjalnym inwestorom na poszczególnych etapach sprzedaży. Pierwszym z dokumentów jest tzw. teaser. Jest to krótka prezentacja na temat sprzedawanego podmiotu. Ma za zadanie opisywać obecny stan firmy, a także jej perspektywy w przyszłości. Jego celem jest zainteresowanie potencjalnych kupujących. Przesyłany jest z reguły na pierwszym etapie poszukiwania inwestorów, po przygotowaniu ich tzw. długiej listy. Jest formą zachęty do udziału w procesie transakcyjnym. Przyjmuje się, że nie powinien być on zbyt długi. Ma charakter konkretny, hasłowy, a także nie ujawnia poufnych szczegółów transakcyjnych dotyczących przedsiębiorstwa. Dokumentem wysyłanym wraz z teaserem jest co do zasady tzw. NDA, czyli umowa o zachowaniu poufności.
W kolejnym etapie rozmów z zainteresowanymi wysyłane jest memorandum inwestycyjne. To dokument znacznie bardziej szczegółowy, ujawniający większą ilość danych na temat sprzedawanego podmiotu. Może liczyć nawet kilkadziesiąt stron i jest on swoistym kompendium wiedzy o firmie dla stron uczestniczących w rozmowach. Ma umożliwić zainteresowanym zweryfikowanie opłacalności zakupu i potencjalnych szans z niego wynikających. Przedstawiane są aktualne wyniki finansowe, charakteryzowany jest rynek, na którym działa dany podmiot, opisywane są m.in. struktura właścicielska i organizacyjna, kluczowi klienci i dostawcy czy przewagi konkurencyjne. Uwzględniane są również dane dotyczące prognoz finansowych na najbliższe lata, planowanych inwestycji oraz szans na rozwój. Dobrze skonstruowane memorandum inwestycyjne będzie dla zainteresowanego przejrzyste i konkretne, lecz wciąż nie będzie ujawniać szczegółowych, wrażliwych danych.
Rola doradców i ekspertów w wycenie
Prace takie, jak właśnie przygotowanie memorandum inwestycyjnego mogą być szczególnie trudne do samodzielnego wykonania. Mogą pochłonąć dużo czasu i nakładu pracy, a jednocześnie stwarzają ryzyko popełnienia błędów. Jest to jeden z powodów, dla których warto skorzystać z usług wyceny firm do sprzedaży, świadczonych przez wykwalifikowanych, doświadczonych doradców.
Volante pracuje zgodnie z zasadami określanymi przez Międzynarodowe Standardy Wyceny, Standardy Wyceny ASA oraz Krajowy Standard Wyceny Specjalistyczny. Dzięki temu wycena zostanie wykonana w oparciu o praktyki stosowane na całym świecie, a także indywidualnie dobrane metody, odpowiednie dla danej branży oraz sytuacji rynkowej i charakterystyki firmy. Jest to sposób na uzyskanie wiarygodnych danych, a także oszczędność czasu i pracy. Mamy również znacznie większe możliwości dotarcia do potencjalnych inwestorów od samych sprzedawanych podmiotów. Ponadto zastosowane przez nas standardy i praktyki sprawiają, że uzyskana wycena będzie respektowana przez instytucje państwowe. Jest to szczególnie istotne w przypadku ewentualnych sporów sądowych, czy przy rozliczeniach z Urzędem Skarbowym.
